لازمه درمان تحلیلی موفق، یک رابطه پایدارو استوار بین بیمار و روانکاو است که بیمار را قادر می سازد در مراحل سخت درمان همچنان رویکردی عمدتا مثبت نسبت به کار تحلیلی داشته باشد (زتزل، ۱۹۵۸).
مطالعات بسیاری نشان داده اند که “اتحادِ درمانی” یکی از مهم ترین پیش بینی کننده های موفقیت رواندرمانی است. در برخی مطالعات، نقش اتحاد درمانی از رویکرد درمانی هم پررنگ تر بوده است.
اتحاد درمانی، عنصری است ساختنی و نیازمند تلاش دو طرفه درمانگر و درمانجو برای ساخته شدن. برای ساختن این عنصر به یک کیفیت عمدتا دوستانه یا انسانی در روانکاو (استون،۱۹۶۱) یا به قول شیفر (۱۹۸۳)به یک فضای امن نیاز است.
نظریه پردازان مختلف تعاریف و توصیفات متعددی از اتحاد درمانی ارائه کرده و عناصر مختلفی را برایش برشمرده اند؛ به عنوان مثال از اتحاد درمانی به عنوان همکاری و مشارکت متقابل درمانگر و مراجع در کار درمانی یاد شده.
و در این فرایند ضروری است که آن بخش مراجع که واقعیت-مدار و منطقی است اهداف درمان را به رسمیت بشناسد و در راستای آنها حرکت کند. در واقع در اتحاد درمانی بیمار می پذرید که علیرغم مقاومت درونی و بیرونی با مشکلات و تناقضات درونش مواجه شود و کار تحلیل را ادامه دهد و لازمه این پذیرش، تحمل حدی از ناکامی است.
اعتماد، همدردی، پذیرش و صداقت صرفا بخشی از عناصر تشکیل دهنده اتحاد درمانی هستند و به اینها محدود نمی شود. تمام عواملی که بیمار را در درمان نگه می دارند و او را قادر می سازند در مراحل سخت درمان که مقاومت بیمار و احساسات خصمانه اش به سطح آمده همچنان در درمان بماند عوامل تشکیل دهنده اتحاد درمانی هستند.
از سوی دیگر احساسات گرم و محبت آمیز نسبت به روانکاو همیشه نشان دهنده وجود یک اتحاد درمانی خوب نیست . مقاومت بیمار و حتی رویکرد خصمانه اش نسبت به درمان هم تا زمانی که آرزوی ناخودآگاهی برای تعهد به کار تحلیل وجود دارد لزوما به معنای عدم وجود اتحاد درمانی نیست (سندلر،۱۹۹۲).
آنچه که نشانه عدم وجود اتحاد درمانی یا به قول سودره (۱۹۹۰) اتحاد ضد درمانی است “نیازی ناخودآگاه به تکرار و حفظ یک فانتزی کودکانه” است یعنی چسبیدن به الگوهای تکراری گذشته و متحمل نشدن سختی تغییر.
